Kuzucuoğlu A.H., “ÇOCUK KÜTÜPHANELERİNDE GÜVENLİ ORTAM YAKLAŞIMI”, 1. Uluslararası Çocuk Kütüphaneleri Sempozyumu, NEVŞEHİR, TÜRKIYE, 14-17 Kasım 2018

http://www.cocukkutuphaneleri.org/wp-content/uploads/2018/10/bildiri_ozetleri_kitabi.pdf

Çocuk Kütüphanelerinde Güvenli Ortam Yaklaşımı 

Öz

Gerek müstakil binada hizmet veren çocuk kütüphaneleri gerekse halk kütüphanelerinin içinde yer alan çocuk bölümleri, çocuk kullanıcılarının gelecek hayatlarındaki kendilerine faydası olacak bilgileri öğrenmeleri ve araştırma becerilerini artırmak için kurulan önemli kurumlardır. Aynı zamanda bu alanları kullanan çocukların başarı seviyelerinin yükselmesine yardımcı olan bir araçtır. Aynı anda çok sayıda kullanıcının bir arada bulunduğu çocuk kütüphanelerindeki güvenlik ve emniyetli yaklaşım vizyonu olası yaşanacak kazaları da önleyecektir. Özellike çocukların kullanacağı mekanları ve içinde bulunduğu mobilya aksamının çocukların güvenle kullanabileceği yaralanmalara neden olmayacak şekilde tasarlanması gereklidir (Olası devrilmelere karşı mobilyaların sabitlenmesi ve düşebilecek nesneler için önlemler vb.). Kullanılacak tüm alanlar çocukların kullanımına uygun ve ergonomik olmalı, olası çarpmaların engellenmesi amacıyla sivri köşeli masa ve sandalye kullanımı terkedilmelidir. Bu mekanları küçük çocukların (5 yaşa kadar) ebeveyn refakatinde kullanmasının, diğer yaş gruplarında da sürekli gözetim altında bulundurulmasına yönelik politikaların geliştirilmesi gereklidir. Bunlar kapalı devre TV sistemi, kütüphaneci ve diğer eğitmenlerin gözetimi, sorumlulukları hatırlatan bilgilendirmeler, çocuklar için bilgilendirmeler (oryantasyon eğitimi vb.), “Çocuk Koruma Yardım Hattı” gibi bir sistemin kurulması aktiviteler boyunca sağlanmalıdır. Güvenlik standartlarına uygun kütüphane donanımlarının iş sağlığı ve güvenliği standartlarına uyumlu hale getirilmesi gereklidir. Özellikle yangın, deprem gibi acil durum / afetlere yönelik önlemler titizlikle alınmalı, çocuk kütüphanesinin hızlı tahliyesine yönelik tedbirler önceden alınmalıdır (tahliye ve acil durum ekiplerinin teşekkülü, acil toplanma noktasının belirlenmesi, acil çıkış kapıları ve işaretlemeleri vb.). Çocuk Kütüphaneleri, çocukların kendilerini güvende hissedebilecekleri yerler olmalıdır. Toplum içindeki risk gruplarından sayılan çocukların ve engellilerin olağanüstü bir durumda ebeveynlerine haber verilmesi amacıyla ilgili formlar titizlikle doldurulup saklanmalıdır. Çocuk Kütüphaneleri de 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na tabi işyerlerinden sayıldığından, işyeri bina ve eklentilerinde bulunması gereken sağlık ve güvenlik şartlarının en optimum düzeye getirilmesi gerekir. Bunun için çocuk kütüphanelerinden sorumlu idarecilerin kanun nezdinde yükümlülükleri bulunmaktadır. Bu konularda çalışanların bilinçlendirilmesine yönelik eğitim ve tedbir faaliyetlerinin hızlı ve etkin bir şekilde yürütülmesi sağlanmalıdır. Çocuk kütüphanecileri de kütüphaneleri kullanan çocuk kullanıcılarına yönelik güvenlik kültürünün benimsetilmesi için farkındalık çalışmaları yapmak için kurum içi ve kurum dışı tüm kaynakları kullanmaları ve tedbirleri almaları gerekir. Çocuk kütüphaneleri bina ve eklentileri ile ekipmanlarının, araç ve gereçlerinin, sağlık ve güvenlik şartlarını sağlayacak şekilde düzenli olarak periyodik kontrollerinin yapılması, risk değerlendirmelerinin ve acil durum planlama çalışmalarının yapılarak gerekli kayıtların titizlikle tutulması gerekir. “Okul Kütüphaneleri Tabanlı Güvenlik ve Afet Eğitimi” programlarına ağırlık verilmelidir. Bu faaliyetler için kütüphane içinde hem kullanıcılara hem de bölge halkının konu hakkında uyarılması için eğitimler düzenlenmelidir. Çocuk kütüphanelerindeki çalışmalar iki aşamada değerlendirilebilir. Bunlar: Kütüphane içinde fiziki alınacak önlemler, diğeri eğitim faaliyetleridir. Bu çalışmalardaki amaç kullanıcıların, çalışanların, dermenin, binanın ve ekipmanların korunmasıdır. Çalışmada, kütüphane alanlarında çocukların güvenli bir şekilde bulunmalarını sağlayacak tedbirler üzerinde durulmuş, çocuk kütüphanelerinde güvenlik ve acil durum kültürüne yönelik eğitimlerin önemi vurgulanmıştır.

Anahtar Sözcükler: Çocuk Kütüphaneleri Güvenliği; Bilgi ve Belge Yönetimi; Güvenlik Kültürü

Safe Environment Approach in Child Libraries

Abstract

Both the Children’s libraries that serve detached buildings and the children’s departments in public libraries are important institutions that are established to enhance the knowledge and research skills that children will have in their future lives. It is also a tool that helps raise the success levels of children using these areas. At the same time, the vision of a safety and security approach in children’s libraries, where many users are together, will also prevent possible accidents. In particular, it is necessary to design the spaces to be used by the children and the furniture fittings in such a way that they do not cause injuries that children can safely use (fixing furniture against possible overturn and falling objects precautions etc.). All areas to be used must be ergonomic and suitable for children’s use, and the use of pointed corner tables and chairs should be abandoned in order to avoid possible negative impacts. It is necessary to develop policies to keep these places under parental supervision by young children (up to 5 years of age) and to keep them under constant surveillance with other age groups. These should be ensured throughout the activities of a closed circuit TV system, librarians and other trainers’ supervision, reminders of responsibilities, information for children (orientation training etc.), and a “Child Protection Helpline”. Library equipment that meets safety standards must be made compatible with occupational health and safety standards. In particular, 36 precautions for emergency / disaster such as fire, earthquake should be taken carefully and precautions for rapid evacuation of the children’s library should be taken in advance (evacuation and establishment of the emergency respond teams, determination of the emergency meeting point, emergency exit doors and signs etc.). Children’s Libraries should be places where children can feel safe. The relevant forms must be meticulously filled out and kept in order to inform parents of the children and the disabled who are considered risk groups within the society in an extraordinary situation. Since the Children’s Libraries are considered as the workplaces subject to the Law No. 6331 on Occupational Health and Safety, the health and safety conditions that should be present in the workplace buildings and their attachments must be brought to the optimum level. Administrators responsible for the children’s libraries have legal obligations. In these matters, it should be ensured that training and precautionary activities for the awareness of the employees are carried out quickly and effectively. Children’s librarians need to use all internal and external resources and take precautions to conduct awareness-raising activities in order to adopt safety culture for children users who use libraries. Periodic inspections of children’s libraries, buildings and their attachments, equipment and tools should be carried out periodically to ensure health and safety conditions, risk assessments and emergency planning applications should be carried out and the necessary records should kept strictly. The emphasis should be on “School Libraries-Based Safety and Disaster Education” programs. For these activities, trainings should be organized in the library for both the users and the people of the region to be warned about the subject. The work of children’s libraries can be evaluated in two stages. These are: physical measures to be taken in the library, other educational activities. The purpose of these studies is to protect users, staff, collections, buildings and equipment. In the study, it is emphasize that the measures will be taken to ensure that children are safely located in library areas, the importance of safety and emergency culture training activities in children’s libraries.

Keywords: Children’s Libraries Safety; Information and Document Management; Safety Culture